आजच्या गतिमान आणि ग्लॅमरने भरलेल्या जगात इव्हेंट मॅनेजमेंट हे एक आकर्षक, आधुनिक आणि उच्च उत्पन्न देणारं करिअर बनलं आहे. लग्नसोहळे, वाढदिवस पार्टी, कॉर्पोरेट मीटिंग्ज, म्युझिक कॉन्सर्ट्स, सरकारी कार्यक्रम, प्रदर्शन, फेस्टिव्हल्स – अशा प्रत्येक ठिकाणी कुशल आणि प्रोफेशनल इव्हेंट मॅनेजरची गरज भासते.
या क्षेत्रात योजना आखणे, बजेट बनवणे, सजावट, स्टेज सेटअप, पाहुण्यांची सोय, कलाकार व्यवस्थापन असे अनेक छोटे–मोठे भाग अत्यंत नीट आणि क्रिएटिव्ह पद्धतीने हाताळावे लागतात. त्यामुळेच Event Management Diploma आणि Advanced Diploma कोर्सेस तरुणांना संधी, स्थिरता आणि आकर्षक करिअर देतात.
विशेष म्हणजे हे कोर्स कमी कालावधीत पूर्ण होतात आणि लगेच प्रॅक्टिकल अनुभवासह जॉब किंवा स्वतःचा व्यवसाय सुरू करण्याची संधी मिळते. त्यामुळे कल्पकता आवडणाऱ्या, नवीन गोष्टी शिकण्याची आवड असणाऱ्या आणि आयोजनेत उत्साह ठेवणाऱ्या विद्यार्थ्यांसाठी हा कोर्स एक उत्तम पर्याय आहे.

इव्हेंट मॅनेजमेंट म्हणजे काय?
इव्हेंट मॅनेजमेंट म्हणजे एखाद्या कार्यक्रमाची संकल्पना तयार करणे, पूर्ण नियोजन करणे, आवश्यक सेवा मिळवणे, बजेट ठरवणे आणि कार्यक्रम यशस्वीपणे पूर्ण होईपर्यंत त्याचे व्यवस्थापन करणे ही एक कला आहे. वाढदिवस, लग्न, कॉर्पोरेट मीटिंग्ज, सरकारी कार्यक्रम, म्युझिक शो, प्रदर्शन – अशा कोणत्याही कार्यक्रमात सुयोग्य व्यवस्थापन गरजेचे असते. इव्हेंट मॅनेजर संपूर्ण कार्यक्रम सुरळीत, आकर्षक आणि व्यवस्थित पार पडावा म्हणून बारीकसारीक गोष्टींची जबाबदारी सांभाळतो. त्यामुळे इव्हेंट मॅनेजमेंट हे क्रिएटिव्ह, प्लॅनिंग, कम्युनिकेशन आणि मॅनेजमेंट कौशल्यांची सुंदर सांगड असलेले क्षेत्र आहे.
- कार्यक्रमाची संकल्पना आणि थीम तयार करणे
- कार्यक्रमाचे संपूर्ण प्लॅनिंग
- बजेट तयार करणे व खर्च नियंत्रण
- सजावट, लाईट्स, साउंड, स्टेज व्यवस्थापन
- पाहुण्यांचे स्वागत आणि हॉटेल/हॉस्पिटॅलिटी
- व्हेन्यू निवडणे आणि त्याचे व्यवस्थापन
- कलाकार/होस्ट व्यवस्थापन
- सुरक्षा, परवानग्या आणि आयोजन
- इव्हेंट दरम्यान सर्व गोष्टी सुरळीत चालतील याची काळजी
इव्हेंट मॅनेजमेंट डिप्लोमा कोर्स (Diploma in Event Management) :
१) डिप्लोमा कोर्सची संकल्पना :
हा कोर्स इव्हेंट मॅनेजमेंटच्या क्षेत्रात प्रवेश करू इच्छिणाऱ्या विद्यार्थ्यांसाठी तयार केला आहे. यात कार्यक्रमांचे नियोजन, सजावट, पाहुणे व्यवस्थापन, बजेट कंट्रोल आणि इव्हेंटचे प्रत्यक्ष ग्राउंड लेव्हल काम यांचे मूलभूत प्रशिक्षण दिले जाते. कमी कालावधीत या उद्योगाचे Practical + Theoretical ज्ञान मिळते.
२) कोर्स कोणासाठी योग्य?
हा कोर्स अशा विद्यार्थ्यांसाठी परफेक्ट आहे जे—
- सर्जनशील (Creative) आहेत
- लोकांशी संवाद साधायला आवडतात
- आयोजन आणि मॅनेजमेंटमध्ये रस आहे
- त्वरित नोकरी किंवा फ्रीलान्स काम शोधत आहेत
- स्वतःचा छोटा इव्हेंट बिझनेस सुरू करू इच्छितात
३) प्रवेश पात्रता (Eligibility Criteria)
- किमान 10th किंवा 12th पास
- वयोमर्यादा नाही
- फ्लुएंट कम्युनिकेशन कौशल्य असणे फायदेशीर
- संगणक व सोशल मीडिया वापर येत असल्यास जास्त चांगले
४) कोर्स कालावधी (Course Duration)
- साधारण 6 महिने ते 1 वर्ष
- काही संस्थांमध्ये फास्ट-ट्रॅक बॅचदेखील उपलब्ध
५) कोर्समध्ये नेमकं काय शिकवतात?
Foundational Skills:
- Event Planning Basics
- Understanding Event Types
- Time Management
- Client Dealing Techniques
Technical Skills:
- Venue Selection & Design Layout
- Decoration & Theme Creation
- Sound–Light–Stage Setup Basics
- Catering & Hospitality Management
Professional Skills:
- Budget Planning
- Vendor Handling
- Event Promotion & Social Media
- Safety Rules & Legal Permissions
Practical Exposure:
- Live Event Participation
- On-field Team Coordination
- Hands-on Decoration Work
- Backstage Management
६) कोर्सचे फायदे
- जलद आणि व्यावहारिक शिक्षण
- लगेच जॉब मिळण्याची संधी
- प्रत्येक इव्हेंटमध्ये विविध कामे शिकण्याची संधी
- वेगवेगळ्या क्लायंट्स आणि टीमसोबत काम करण्याचे कौशल्य
- लग्न, पार्टी, कॉर्पोरेट इव्हेंट्समध्ये फ्रीलान्स कमाई
- स्वतःची छोटेखानी इव्हेंट सेवा सुरू करण्याची संधी
७) संभाव्य नोकऱ्या
- Event Coordinator
- Event Assistant
- Wedding Planner Trainee
- Decoration Supervisor
- Hospitality Executive
- Event Marketing Executive
- Stage & Venue Support Staff
कोणकोणत्या संस्थांमध्ये कोर्स करू शकता?
इव्हेंट मॅनेजमेंटचा डिप्लोमा किंवा अॅडव्हान्स डिप्लोमा भारतातील अनेक नामांकित खाजगी, सरकारी आणि व्यावसायिक संस्थांमधून करता येतो. या संस्थांमध्ये प्रॅक्टिकल-आधारित प्रशिक्षण, इव्हेंट इंडस्ट्रीतील इंटर्नशिप, आणि अनुभवी ट्रेनर्सकडून मार्गदर्शन याची चांगली सोय असते. काही संस्था मोठ्या इव्हेंट कंपन्यांशी टायअप करून प्लेसमेंटची देखील उत्तम सुविधा देतात.
भारतातील प्रमुख संस्था:
- NIEM – National Institute of Event Management (Mumbai, Pune, Delhi)
- EMDI Institute of Media & Communication (Mumbai, Bengaluru)
- AAFT – Asian Academy of Film & Television (Noida)
- National Academy of Media and Events (NAME) (Kolkata)
- Impact Institute of Event Management (Delhi)
- Pearl Academy (Event/Design Department)
- Times Pro / Times Professional Learning
महाराष्ट्रातील लोकप्रिय संस्था:
- पुणे – MIT Institute, Times Pro, NIEM
- मुंबई – EMDI, NIEM, ISBM
- नागपूर – खाजगी इव्हेंट मॅनेजमेंट ट्रेनिंग इन्स्टिट्यूट्स
- नाशिक – स्थानिक प्रोफेशनल इव्हेंट अकॅडमी
ऑनलाइन कोर्सेस:
- Udemy
- Coursera
- Skillshare
- Internshala Trainings
इव्हेंट मॅनेजमेंट कोर्सचे विशेष फायदे :
इव्हेंट मॅनेजमेंट कोर्स केवळ सर्जनशील आणि आकर्षक करिअरच देत नाही, तर विद्यार्थ्यांना प्रॅक्टिकल अनुभव, टीमवर्क, मार्केटिंग आणि क्लायंट हँडलिंग यांची देखील उत्कृष्ट जाण करून देतो. लग्न, कॉर्पोरेट इव्हेंट, पार्टी, स्टेज शो, फेस्टिव्हल – अशा असंख्य क्षेत्रात काम करण्याची संधी मिळते. या कोर्समुळे विद्यार्थी लगेच नोकरी करू शकतात किंवा स्वतःचा इव्हेंट बिझनेस सुरु करू शकतात. वाढती मागणी, चांगले उत्पन्न आणि विविध प्रकारचे काम अशी या क्षेत्राची मुख्य वैशिष्ट्ये आहेत.
१. कमी कालावधीत करिअरची सुरुवात
- 6–12 महिन्यांत कौशल्य व प्रशिक्षण
- कोर्स संपताच नोकरी किंवा फ्रीलान्सिंग
२. प्रॅक्टिकल-आधारित शिक्षण
- लाइव्ह इव्हेंटमध्ये प्रत्यक्ष सहभागी होण्याची संधी
- सजावट, स्टेज, लाइट, पाहुणे व्यवस्थापनाचा अनुभव
३. उच्च मागणी असलेले करिअर
- Weddings, Corporate Events, Exhibitions, Parties – सर्व क्षेत्रात भरपूर काम
- वर्षभर कार्यरत उद्योग
४. क्रिएटिव्ह आणि आनंददायी करिअर
- डेकोरेशन, प्लॅनिंग, थीम क्रिएशनमध्ये सर्जनशीलता वापरण्याची संधी
- रोज नवे प्रोजेक्ट्स आणि नवे अनुभव
५. चांगले उत्पन्न (Good Earnings)
- फ्रेशरला चांगला पगार
- फ्रीलान्स इव्हेंट्समधून प्रति इव्हेंट काही हजारांपासून लाखांपर्यंत कमाई
६. स्वतःचा इव्हेंट बिझनेस सुरू करण्याची संधी
- Wedding Planner, Birthday Decorator, Corporate Event Organizer
- कमी गुंतवणुकीत सुरू होणारा व्यवसाय
७. व्यक्तिमत्व विकास (Personality Development)
- कम्युनिकेशन सुधारते
- लीडरशिप, टीमवर्क, प्रेझेंटेशन स्किल्स विकसित होतात
- क्लायंट डीलिंगचे कौशल्य वाढते
८. विविध इंडस्ट्रीमध्ये काम करण्याची संधी
- Hotels, Event Companies, Advertising Agencies
- Media Houses, Wedding Studios, Production Companies
