शेअर्स किंवा स्टॉक्स हे कंपन्यांमध्ये मालकी हक्काचे प्रतीक असतात. एखाद्या कंपनीला भांडवल उभारायचे असते तेव्हा ती आपले शेअर्स बाजारात विकते. जो गुंतवणूकदार हे शेअर्स खरेदी करतो, तो त्या कंपनीच्या मालकीचा एक छोटा हिस्सा मिळवतो. या शेअर्सचे मूल्य बाजाराच्या स्थितीनुसार वाढते किंवा घटते. जेव्हा कंपनीला नफा होतो, तेव्हा त्या नफ्यातील हिस्सा लाभांशाच्या स्वरूपात शेअर्स धारकांना दिला जातो.
1.ITC Ltd कंपनीची माहिती:
ITC ही एक बहु-उद्योग क्षेत्रातील कंपनी आहे, ज्याचे प्रमुख व्यवसाय FMCG (Fast Moving Consumer Goods), तंबाखू, हॉटेल्स, कागद, पॅकेजिंग, कृषी आणि माहिती तंत्रज्ञान या क्षेत्रांत आहेत. FMCG विभागात साबण, अन्नधान्य, बिस्किटे यासारख्या उत्पादनांमुळे ITC ला मोठ्या प्रमाणावर नफा होतो. तंबाखू व्यवसायातूनही कंपनीला मोठा महसूल मिळतो.
लाभांश:
ITC ने गेल्या काही वर्षांत चांगला लाभांश दिला आहे. सध्या ITC चा लाभांश उत्पन्न सुमारे 2.65% आहे, ज्याचा अर्थ म्हणजे कंपनी आपल्या नफ्याचा एक हिस्सा नियमितपणे गुंतवणूकदारांना परत करते
भविष्यातील अंदाज:
ITC चा FMCG आणि हॉटेल व्यवसाय वेगाने वाढत आहे. विशेषतः ITC च्या अन्न आणि वैयक्तिक देखभाल उत्पादनांमध्ये मोठ्या प्रमाणावर वाढ होत आहे, त्यामुळे भविष्यातील परतावे चांगले राहण्याची शक्यता आहे. त्याचबरोबर, हॉटेल क्षेत्रात वाढ, पर्यावरणपूरक उत्पादनांमध्ये विस्तार आणि नवीन बाजारपेठांमध्ये प्रवेश या गोष्टींमुळे ITC ला दीर्घकालीन फायदा होण्याची शक्यता आहे.
गुंतवणूक कशी करावी:
ITC मध्ये गुंतवणूक करण्यासाठी तुम्ही शेअर मार्केटच्या कोणत्याही प्लॅटफॉर्मवर (जसे की Zerodha, Groww, Upstox) जाऊन शेअर्स खरेदी करू शकता. शेअरची किंमत सुमारे ₹512 आहे. तुम्हाला दीर्घकालीन परतावा मिळवायचा असल्यास, नियमित SIP (Systematic Investment Plan) च्या माध्यमातून गुंतवणूक करणे उत्तम ठरू शकते.
2.Infosys Ltdकंपनीची माहिती:
Infosys ही एक IT सेवा पुरवणारी प्रमुख कंपनी आहे. जगभरातील विविध कंपन्यांना Infosys IT सेवा, सॉफ्टवेअर डेव्हलपमेंट, कन्सल्टिंग, आणि आउटसोर्सिंग सेवा पुरवते. ही कंपनी माहिती तंत्रज्ञानातील एक प्रबळ नाव असून तिचे मुख्यालय बेंगळुरू येथे आहे.
लाभांश:
Infosys नियमितपणे चांगला लाभांश देणारी कंपनी आहे. सध्या Infosys चा लाभांश उत्पन्न 2.41% आहे
भविष्यातील अंदाज:
Infosys चा आयटी क्षेत्रात आंतरराष्ट्रीय पातळीवर उत्तम प्रभाव आहे. कृत्रिम बुद्धिमत्ता (AI), मशीन लर्निंग, क्लाऊड सोल्युशन्स या क्षेत्रांतील वाढ Infosys साठी चांगले परतावे घेऊन येऊ शकतात. डिजिटल तंत्रज्ञानाचे वळण घेतल्यामुळे Infosys चा विस्तार वेगाने होण्याची शक्यता आहे.
गुंतवणूक कशी करावी:
Infosys चा शेअर बाजारात सध्याचा भाव सुमारे ₹1,893 आहे. तुम्ही Zerodha, Angel Broking किंवा इतर कोणत्याही गुंतवणूक प्लॅटफॉर्मवर Infosys चे शेअर्स खरेदी करू शकता. SIP च्या माध्यमातून किंवा एकरकमी गुंतवणूक करणे देखील चांगला पर्याय ठरू शकतो.
3.Hero MotoCorp Ltdकंपनीची माहिती:
Hero MotoCorp ही जगातील सर्वात मोठी दुचाकी उत्पादक कंपनी आहे, जी विशेषतः मोटारसायकल आणि स्कूटर उत्पादनात कार्यरत आहे. या कंपनीला ग्रामीण भारतात मोठा बाजारपेठेचा फायदा आहे. तिची उत्पादने त्यांच्या उत्कृष्ट कार्यक्षमतेसाठी ओळखली जातात. ही कंपनी सध्या इलेक्ट्रिक वाहनांच्या विकासावर लक्ष केंद्रित करत आहे.
लाभांश:
Hero MotoCorp ने नियमितपणे उच्च लाभांश दिला आहे. 2024 मध्ये कंपनीने ₹175 प्रती शेअरचा एकूण लाभांश जाहीर केला होता. भविष्यातील चांगल्या वाढीमुळे ही कंपनी उच्च लाभांश देणे सुरू ठेवण्याची शक्यता आहे.
भविष्यातील अंदाज:
Hero MotoCorp इलेक्ट्रिक वाहन क्षेत्रात पाऊल टाकत आहे, त्यामुळे भविष्यातील वृद्धीचे मोठे संधी या कंपनीसाठी आहेत. ग्रामीण आणि शहरी बाजारपेठेत वाढलेली मागणी कंपनीसाठी चांगला फायदा देऊ शकते.
गुंतवणूक कशी करावी:
सध्याचा शेअर दर सुमारे ₹3,036 आहे. दीर्घकालीन गुंतवणूक करणाऱ्यांसाठी ही एक चांगली कंपनी आहे. नियमित SIP च्या माध्यमातून किंवा एकरकमी गुंतवणूक करून तुम्ही Hero MotoCorp च्या वाढीचा फायदा घेऊ शकता.
4.Tata Steel Ltd कंपनीची माहिती:
Tata Steel ही एक आंतरराष्ट्रीय स्टील उत्पादक कंपनी आहे, जी जगभरातील विविध उद्योगांसाठी स्टील पुरवठा करते. Tata Steel कडे भारताबरोबरच युरोप, सिंगापूर आणि थायलंडमध्येही आपले कारखाने आहेत. कंपनी आपल्या गुणवत्ता आणि पर्यावरणपूरक उत्पादनांसाठी प्रसिद्ध आहे.
लाभांश:
Tata Steel ने देखील चांगला लाभांश दिला आहे. 2024 साली कंपनीने सुमारे ₹10 प्रती शेअरचा लाभांश जाहीर केला होता.
भविष्यातील अंदाज:
जागतिक स्टील बाजारपेठेत वाढ होत असून, इन्फ्रास्ट्रक्चर, ऑटोमोबाईल, बांधकाम या क्षेत्रांमध्ये स्टीलची मागणी वाढत आहे. त्यामुळे Tata Steel दीर्घकालीन गुंतवणूकदारांसाठी चांगला परतावा देऊ शकते.
गुंतवणूक कशी करावी:
Tata Steel च्या शेअर्सची सध्याची किंमत सुमारे ₹134 आहे. दीर्घकालीन वाढीसाठी नियमित SIP गुंतवणुकीचा विचार करू शकता, जेणेकरून तुम्हाला बाजारातील अस्थिरतेपासून संरक्षण मिळेल.
5.Tech Mahindra Ltd कंपनीची माहिती:
Tech Mahindra ही आयटी सेवा क्षेत्रातील एक प्रमुख कंपनी आहे. दूरसंचार, बँकिंग, रिटेल आणि आरोग्य सेवा या विविध क्षेत्रांमध्ये Tech Mahindra आपली सेवा पुरवते. कंपनीकडे डिजिटल परिवर्तन, कृत्रिम बुद्धिमत्ता, आणि क्लाऊड तंत्रज्ञान यांवर विशेष लक्ष आहे.
लाभांश:
Tech Mahindra ने नियमितपणे चांगला लाभांश दिला आहे. 2024 मध्ये कंपनीने ₹30 प्रती शेअरचा लाभांश जाहीर केला होता.
भविष्यातील अंदाज:
Tech Mahindra ची डिजिटल आणि तांत्रिक सेवांची मागणी जगभर वाढत आहे. कृत्रिम बुद्धिमत्ता आणि ऑटोमेशन क्षेत्रात कंपनीने मजबूत स्थिती मिळवली आहे. त्यामुळे भविष्यातील वाढीच्या संधी खूपच मोठ्या आहेत.
गुंतवणूक कशी करावी:
Tech Mahindra च्या शेअर्सची सध्याची किंमत सुमारे ₹1,169 आहे. तांत्रिक क्षेत्रात वाढीच्या दृष्टीने दीर्घकालीन गुंतवणुकीसाठी हा एक चांगला पर्याय आहे.
शेअर्समध्ये गुंतवणुकीचे फायदे आणि तोटे:
शेअर्समध्ये गुंतवणुकीचे फायदे (Advantages of Investing in Stocks)
- उच्च परतावा (High Returns):
शेअर बाजारातील दीर्घकालीन गुंतवणुकीतून अधिक नफा मिळवण्याची क्षमता असते. बाजाराच्या तेजीच्या काळात शेअर्सचे मूल्य झपाट्याने वाढते. अशा परिस्थितीत, गुंतवणूकदारांना त्यांच्या गुंतवणुकीवर मोठा परतावा मिळतो. उदाहरणार्थ, टेक्नॉलॉजी आणि बायोटेक क्षेत्रातील कंपन्यांमध्ये दीर्घकालीन गुंतवणुकीतून मोठे नफा मिळाले आहेत. - लाभांश उत्पन्न (Dividend Income):
अनेक कंपन्या त्यांच्या नफ्यातील काही भाग शेअरधारकांना लाभांश म्हणून देतात. यामुळे गुंतवणूकदारांना नियमित उत्पन्न मिळू शकते, विशेषतः मोठ्या आणि स्थिर कंपन्यांमध्ये गुंतवणूक केल्यास. यामुळे तुम्हाला केवळ शेअर्सची किंमत वाढते म्हणूनच नफा मिळत नाही, तर नफ्यातून नियमित लाभांश देखील मिळतो. - मालकी हक्क (Ownership):
शेअर्समध्ये गुंतवणूक केल्यावर तुम्ही कंपनीच्या मालकीचे एक लहान हिस्सा मिळवता. त्यामुळे, तुम्हाला कंपनीच्या धोरणांवर मत देण्याचा हक्क असतो आणि त्यात काही विशिष्ट निर्णयांमध्ये गुंतवणूकदारांचा सहभाग असू शकतो. - मुद्रा सुलभता (Liquidity):
शेअर्स ही अत्यंत तरल गुंतवणूक आहेत. शेअर बाजारात तुम्ही कोणत्याही वेळी तुमचे शेअर्स विकू शकता आणि तुमच्या गुंतवणुकीचे रूपांतर रोख स्वरूपात करता येते. त्यामुळे, तुमच्याकडे अचानक पैसे लागल्यास तुम्ही सहज शेअर्स विकून पैसे मिळवू शकता. - अत्यल्प प्रारंभिक गुंतवणूक (Low Initial Investment):
तुम्ही कमी रकमेतूनही शेअर बाजारात गुंतवणूक करू शकता. SIP (Systematic Investment Plan) सारख्या योजना छोट्या रकमेपासून सुरू होतात, ज्यामुळे नियमितरित्या लहान प्रमाणात गुंतवणूक करून तुम्ही मोठी गुंतवणूक तयार करू शकता.
शेअर्समध्ये गुंतवणुकीचे तोटे (Disadvantages of Investing in Stocks):
- जोखीम (Risk):
शेअर बाजारातील गुंतवणूक नेहमीच जोखमीची असते. बाजारातील अस्थिरतेमुळे शेअर्सच्या किमतीत अचानक घसरण होऊ शकते, ज्यामुळे तुमची गुंतवणूक कमी होऊ शकते. उदाहरणार्थ, 2020 च्या महामारीत शेअर बाजारात मोठी घसरण झाली होती, ज्यामुळे गुंतवणूकदारांना मोठे नुकसान सहन करावे लागले. - भावनात्मक गुंतवणूक (Emotional Decision-Making):
शेअर बाजारातील अस्थिरतेमुळे काही गुंतवणूकदार भावनात्मक निर्णय घेतात. ते घाबरून त्यांच्या शेअर्सची विक्री करतात, ज्यामुळे बाजारातील घसरणीच्या वेळी नुकसान सहन करावे लागते. योग्य रणनीती न वापरल्यास गुंतवणुकीचा फायदा कमी होऊ शकतो. - लाभांशाची अनिश्चितता (Uncertainty of Dividends):
सर्व कंपन्या लाभांश देत नाहीत किंवा नियमितपणे लाभांश देत नाहीत. तुम्ही ज्या कंपनीत गुंतवणूक करता, ती कंपनी नफा कमावणारच याची खात्री नसते. त्यामुळे, तुम्हाला लाभांश मिळेलच याची शाश्वती नाही. उदाहरणार्थ, काही वर्षांपासून नुकसान झालेल्या कंपन्या लाभांश देत नाहीत. - तांत्रिक आणि मूलभूत ज्ञानाची आवश्यकता (Need for Technical and Fundamental Knowledge):
शेअर बाजारात यशस्वी गुंतवणूक करण्यासाठी तांत्रिक विश्लेषण, मूलभूत विश्लेषण, आणि बाजारातील घडामोडी समजून घेणे महत्त्वाचे असते. शेअर बाजारातील गुंतवणुकीसाठी तुम्हाला अभ्यास आवश्यक आहे; अन्यथा, चुकीच्या निर्णयांमुळे नुकसान होऊ शकते. - संपत्तीचे विभाजन (Dilution of Ownership):
काही वेळा कंपन्या नवीन शेअर्स जारी करतात, ज्यामुळे शेअरधारकांचे मालकी हक्क कमी होऊ शकतात. नवीन गुंतवणूकदार आल्यामुळे पूर्वीच्या गुंतवणूकदारांचा हिस्सा कमी होतो, ज्यामुळे त्यांचा नफा कमी होण्याची शक्यता असते.
हे हि वाचा !
